معاون بازرگانی سازمان مرکزی تعاون روستایی با اشاره به رقابت منفی تجار ایرانی با یکدیگر برای صادرات محصولات کشاورزی گفت: تشکل‌های منسجم در حوزه صادرات محصولات کشاورزی نداریم و صادرکنندگان با یکدیگر رقابت منفی دارند.

 به گزارش «سبزینه»، مرتضی معتمد در نشست خبری با اصحاب رسانه اظهار کرد: برای رفع این مشکل نیاز است سازمان توسعه تجارت و متولیان امر صادرات را ساماندهی کنند تا رقابت منفی ایجاد نشود.

معتمد از خرید حمایتی کشمش مازاد کشاورزان خبر داد و گفت: نرخ کشمش‌های بی‌دانه و پلویی در استان‌های مختلف بر اساس کیفیت ۱۴ تا ۲۰هزار تومان است.

وی افزود: برای خرید حمایتی از کشاورزان انگورکار 20میلیارد تومان تسهیلات با همکاری سازمان برنامه و بودجه و بانک کشاورزی با نرخ 10درصد در نظر گرفته شده تا کشمش تولیدی باغداران به صورت توافقی خریداری شود.

معاون بازرگانی سازمان تعاون مرکزی روستایی ادامه داد: مصرف کشمش در کشورمان بالاست و محصولات خریداری شده توسط کارخانجات فرآوری و یا به کشورهای دیگر صادرات می‌شود.

معتمد افزود: کشورهای روسیه و آسیای میانه از قبیل ترکمنستان و گرجستان در اولویت‌ صادرات کشمش ایران قرار دارند.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان این‌که ترکیه رقیب اصلی کشمش ایران است، گفت: ترکیه تبدیل به تعیین‌کننده قیمت کشمش در اروپا شده است و حتی محصولاتی که ما قصد صادرات آن را به کشورهای دیگر داریم و باید از مرز ترکیه عبور کند، در مرز نگه می‌دارد که همین امر باعث طولانی‌شدن زمان صادرات و افزایش قیمت تمام‌شده می‌شود و به همین دلیل صادرکنندگان کشورهای دیگری را برای صادرات کشمش ایرانی استفاده می‌کنند.

معاون بازرگانی سازمان مرکزی تعاون روستایی با انتقاد از بی‌برنامه بودن صادرات محصولات کشاورزی ایران گفت: صادرات محصولات کشاورزی ما بی‌برنامه و افسارگسیخته است و برخی صادرکنندگان داخلی نیز برای تسخیر بازارهای صادراتی اقدام به رقابت منفی با یکدیگر می‌کنند.

وی با اشاره به آمار صادرات کشمش کشور گفت: ارزآوری صادراتی کشمش در سال 97، 152میلیون دلار با حجم 113هزار و 500 تن بوده که این رقم در سال 98 به 120هزار تن با ارزآوری 164میلیون دلار رسیده است.

دلیل افت قیمت کشمش در سال جاری

معتمد گفت: در هفت ماهه سال 99 نیز 93میلیون دلار کشمش صادر شده است.

معاون بازرگانی سازمان مرکزی تعاون روستایی با بیان این‌که سال 99 سال آور باغ‌های انگور کشور بوده است، گفت: 285هزار تن کشمش فرآوری و پاک شده تولید شد که 76هزار تن نیز از سال قبل مانده بود و باعث عرضه مازاد این محصول در بازار و افت قیمت‌ها شد.

وی گفت: بر اساس توافق صورت گرفته کارخانه‌های ذی‌صلاح کشمش کشاورزان را به قیمت توافق شده در هر استان خریداری و فرآوری می‌کنند.

معاون بازرگانی سازمان مرکزی تعاون روستایی در پاسخ به سؤالی مبنی بر این‌که یکی از وظایف سازمان تعاون روستایی ورود به‌هنگام به خریدهای توافقی است، به‌طوری که نقش بازدارنده در مقابل آشفتگی بازار داشته باشد، اما معمولاً ورود این سازمان با تأخیر انجام می‌شود و آن موقع کشاورزان متضرر شده‌اند، گفت: متأسفانه زیرساخت‌های بازرگانی کشاورزی در بخش‌های مختلفی مانند معاونت بازرگانی وزارت صمت، بازرگانی داخلی و خارجی، سازمان توسعه تجارت و وزارت اقتصاد پراکنده است و علاوه بر این‌ها کارگروه تنظیم بازار هم تصمیم‌گیر اصلی و نهایی است و در بسیاری از موارد ما حق ورود نداریم.

خبرنگار ما پرسید برخی از این وظایف در اساسنامه سازمان تعاون روستایی وجود دارد و برخی از این وظایف از جمله عرضه مستقیم و حذف دلالی و واسطه‌گری در اساسنامه سازمان تعاون روستایی وجود دارد که معتمد گفت: ابزار اجرای آن‌ها در اختیار تعاون روستایی نیست؛ مثلاً سورت کردن محصولات، عرضه آن‌ها به بازار و... نیاز به منابع دارد و در حال حاضر سازکار اجرایی این کارها فراهم نیست.

بخش کشاورزی از جمله رکن‌های اساسی و مهم اقتصاد کشور است که در ایجاد اشتغال، تولید، صادرات، حفاظت و بهره‌برداری اصولی از منابع طبیعی نقش به‌سزایی در کشور دارد. در کشور ما برعکس تصورات موجود شرایط بسیار خوبی در زمینه کشاورزی وجود دارد و حضور کارآمد فارغ‌التحصیلان بخش کشاورزی در بخش تولید می‌تواند بسیاری از مشکلات موجود در زمینه کمیت و کیفیت محصولات کشاورزی را برطرف کند. در این میان ایجاد سازمان نظام مهندسی  کشاورزی و منابع طبیعی کشور در سال 1380 در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و تأسیس آن در استان‌ها آغاز شد تا بتواند به‌عنوان یک تشکل صنفی و تخصصی متشکل از اساتید، دانش‌آموختگان و کارشناسان بخش کشاورزی و منابع طبیعی الگوی رشد و پیشرفت در این بخش را ترسیم کند. آن‌گونه که حمید سودایی‌زاده، عضو انتصابی شورای سازمان نظام مهندسی کشاورزی و ‌منابع طبیعی استان یزد و رئیس دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی دانشگاه یزد، می‌گوید، تبدیل کشاورزی سنتی به مدرن، ­مهم‌ترین کارکرد نظام مهندسی است و برای ارتقای بخش کشاورزی همه دستگاه‌ها باید با هم تعامل داشته باشند. در همین ارتباط و به بهانه روز مهندس «سبزینه» گفت‌وگویی با وی درباره کارکرد و اهمیت سازمان نظام مهندسی کشاورزی و ‌منابع طبیعی ترتیب داده که در ادامه می‌آید.

نظر شما درباره تأثیر و نقش نظام مهندسی در اشتغال‌زایی برای اعضاء چیست؟

تنوع آب و هوایی در سطح کشور باعث تولید محصولات مختلف کشاورزی شده است و توجه به این امر می‌تواند راه حل خروج از بیکاری در بین دانش آموختگان کشاورزی باشد. از آن‌جایی که ظرفیت بخش دولتی در زمینه اشتغال‌زایی برای فارغ‌التحصیلان بخش کشاورزی محدود است؛ لذا وجود سازمانی که بتواند پتانسیل نیروی تحصیل‌کرده در بخش کشاورزی را به بخش خصوصی معرفی کند و از طرف دیگر با برگزاری دوره‌های آموزشی کاربردی، مهارت فارغ‌التحصیلان این بخش را افزایش دهد، کاملا ضروری است. سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی هم با گردآوری فارغ‌التحصیلان در گرایش‌های مختلف کشاورزی و منابع طبیعی و آموزش تکنیک‌های نوین به آن‌ها به‌عنوان پلی بین بخش خصوصی و نیروهای ماهر عمل می‌کند و می‌تواند نقش به‌سزایی در اشتغال فارغ‌التحصیلان بخش کشاورزی و منابع طبیعی داشته باشد.

در مورد جایگاه و نقش نظام مهندسی در مهندسی‌شدن فرآیند تولید و رفع مشکلات بخش کشاورزی و افزایش بهره‌وری توضیح دهید.

سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی به‌عنوان بزرگ‌ترین تشکل تخصصی بخش کشاورزی با دارا بودن اعضایی با تخصص‌های مختلف، جایگاه بسیار مهمی در امر تولید و ساماندهی بخش کشاورزی و منابع طبیعی دارد. در واقع مهم‌ترین نقش این سازمان تبدیل کشاورزی سنتی به کشاورزی مدرن است، به‌طوری‌که ضمن افزایش تولید در واحد سطح کم‌ترین خسارت به منابع طبیعی و محیط‌زیست کشور وارد شود که این امر تنها با استفاده از دانش روز دنیا و ایجاد بستر مناسب برای کسب‌وکار‌های نوین و تولید در محیط‌های کنترل‌شده دست ‌یافتنی است. لازمه این امر هم برگزاری کلاس‌های کاربردی جهت آموزش اعضاء و آشنایی متخصصان جوان با نحوه مهندسی‌کردن فرآیند تولید است. 

نظر شما درباره عملکرد سازمان نظام مهندسی به‌عنوان عضو هیئت مدیره آن چیست؟

از سال 1381 که نخستین دوره فعالیت سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی کشور آغاز شد، این سازمان روند رو به رشد خود را آغاز کرده و برنامه‌های مختلفی را جهت بهبود وضعیت کشاورزی انجام داده است. مهم‌ترین دستاورد تأسیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی در این مدت گرد هم آمدن دانش‌آموختگان فرهیخته بخش کشاورزی به‌عنوان یک پشتوانه علمی قوی برای فعالیت‌های این بخش بزرگ کشور است. با این حال ضروری است که از پتانسیل سازمان در ارتقای وضعیت کشاورزی با استفاده از پیشتوانه قانونی آن به نحو مطلوب‌تری استفاده شود.

اعضای سازمان چه خواسته‌هایی دارند و مهم‌ترین دغدغه آنان چیست؟

اعضاء با دادن حق عضویت به سازمان نظام مهندسی انتظار دارند که در قبال آن خدمات زود بازده گوناگونی دریافت کنند. استفاده‌نکردن از پتانسیل اعضاء و عدم توجه به نیازهای آن‌ها منجر به ایجاد یأس و ناامیدی در افراد، سلب اعتماد از سازمان و در نهایت منجر به قطع همکاری با بدنه سازمان می‌شود. متقابلاً ارائه خدمات مناسب به اعضاء منجر به افزایش امید در آن‌ها می‌شود و روحیه کاری این متخصصان جوان را افزایش می­دهد. مسلماً مهم‌ترین دغدغه اعضاء داشتن شغل است که ضروری است راهکارهای عملی در این زمینه ارائه شود. توقع خدماتی از قبیل اختصاص وام کم‌بهره به اعضاء، تشکیل تعاونی‌های مسکن و در اولویت قرار دادن اعضاء برای دریافت زمین­ برای راه­اندازی شغل از دیگر مطالبات اعضاء است.

به نظر شما ساختار فعلی نظام مهندسی منطبق با نیاز کشاورزان است؟

به‌طورکلی در برخی از فعالیت‌ها نظیر بخش دامپروری و تا حدودی تولیدات گلخانه‌ای سازمان از کارنامه قابل قبولی برخوردار است، با این حال در تعدادی از بخش‌ها به‌خصوص بخش آب و خاک و ارزیابی اراضی نیاز به فعالیت بیش‌تر و تغییر برخی از ساختارهای موجود جهت غلبه بر مشکلات است. مهم‌ترین چالشی که در این زمینه می‌توان به آن اشاره کرد، وجود برخی از سازمان‌ها یا نهادهای موازی با فعالیت سازمان نظام مهندسی و عدم اعتقاد برخی از مدیران دستگاه‌های اجرایی به توانایی سازمان است.

نظر شما درباره واگذاری‌های جدید به سازمان نظام مهندسی کشاورزی و ‌منابع‌طبیعی چیست؟

در صورتی که وظایف و واگذاری‌های جدید با مطالعه و انجام کار کارشناسی به سازمان انجام شود، همچنین زیرساخت­های لازم برای آموزش اعضاء در زمینه فعالیت جدید وجود داشته باشد، این واگذاری‌ها می‌تواند نقش مهمی در ارتقای کیفیت فعالیت مورد نظر و اشتغال­زایی برای متخصصان بخش کشاورزی داشته باشد.

عملکرد نظام مهندسی استان یزد را در مقایسه با دیگر استان‌ها چگونه ارزیابی می‌کنید؟

به‌طور کلی سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد در بین سایر استان‌ها از رتبه قابل قبولی برخوردار است. یکی از موفقیت‌های این سازمان کاهش مدت زمان صدور مجوزها با راه‌اندازی سامانه‌های الکترونیکی است که از این نظر سازمان نظام مهندسی یزد در بین سایر استان‌ها پیشگام است. همچنین سازمان از نظر تعداد و مبلغ تراکنش موفق مالی امور کارشناسی در سامانه ارجاع کار در بین سایر استان‌ها به‌طور میانگین دارای مقام هشتم تا نهم است که با توجه به صنعتی‌بودن استان و شرایط سخت اقلیمی برای تولید محصول، جایگاه مناسبی به حساب می‌آید.

به نظر شما سازمان نظام مهندسی کشاورزی استان یزد در چه زمینه‌ای باید فعالیت خود را افزایش دهد؟

 پتانسیل‌های مختلفی در زمینه تولید محصولات کشاورزی و دامپروری به‌خصوص در بخش تولیدات گلخانه‌ای و گیاهان دارویی در استان وجود دارد که ضروری است برنامه‌ریزی دقیقی برای بالفعل‌کردن این پتانسیل‌ها و افزایش میزان اشتغال اعضاء صورت پذیرد.

مشکلات حال حاضر سازمان چیست؟

عدم اعتقاد و باور برخی مدیران و مسئولان استان یزد به قابلیت‌های سازمان از مشکلاتی است که سازمان نظام مهندسی با آن مواجه است. در این زمینه تشکیل جلسات مشترک مسئولان سازمان با بدنه اجرایی بخش کشاورزی و منابع طبیعی استان می‌تواند به کاهش حاکمیت تفکر دولتی در بخش کشاورزی کمک کند.

ارتباط سازمان با سایر دستگاه‌ها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

خوش‌بختانه ایجاد تعامل با مدیران دستگاه‌های اجرایی در دستور کار سازمان نظام مهندسی استان یزد قرار داشته و تاکنون بسیاری از موانع موجود برطرف شده است. با این‌حال می‌بایست رایزنی‌های گسترده با بخش اجرا ادامه داشته باشد و با ارائه آمارهای مستند در زمینه نقش سازمان در بهبود بهره‌وری در بخش کشاورزی جایگاه این تشکل در بین مسئولان استان به خوبی مشخص شود.